Astronomi otkrili Super-Zemlju udaljenu samo 18 svjetlosnih godina

Riječ je o Super-Zemlji nazvanoj GJ 251c, udaljenoj svega 18 svjetlosnih godina od nas, prenosi ScienceAlert.

Procjenjuje se da je masa ove planete najmanje 3,84 puta veća od Zemljine, a ono što je čini posebno zanimljivom jeste njen položaj – nalazi se unutar takozvane „nastanjive zone” svoje zvijezde, na idealnoj udaljenosti koja nije ni preblizu ni predaleko, što otvara mogućnost postojanja tekuće vode.

Ključni uslovi za život

"Egzoplaneta se nalazi u nastanjivoj zoni, ili takozvanoj ‘Zoni Zlatokose’ – na savršenoj udaljenosti od svoje zvijezde gdje bi tekuća voda mogla postojati na njenoj površini, ako ima odgovarajuću atmosferu“, pojašnjava astronom Suvrath Mahadevan sa Univerziteta Pennsylvania State.

Iako naučnici još uvijek istražuju složenu kombinaciju uslova potrebnih za nastanak života, potraga za nastanjivim svjetovima počinje s dva osnovna kriterija:

planeta mora biti čvrstog, stjenovitog sastava sličnog Zemljinom,

mora se nalaziti unutar orbite koja omogućava postojanje tekuće vode – ključnog „otapala života“.

Planete koje ispunjavaju oba uslova izuzetno su rijetke među hiljadama dosad otkrivenih svjetova. Pronalazak takvog svijeta koji je uz to i dovoljno blizu za detaljno proučavanje, pravo je naučno blago.

"Ono što GJ 251c čini posebno vrijednim jeste blizina njene matične zvijezde – udaljene svega 18 svjetlosnih godina“, rekao je astronom Paul Robertson sa Univerziteta Kalifornije u Irvineu. „Kozmički gledano, to je praktično naše susjedstvo.“

Sistem GJ 251

Ova egzoplaneta kruži oko zvijezde GJ 251, crvenog patuljka čija su masa i prečnik otprilike trećina Sunčevih. Budući da je ta zvijezda manja i hladnija, njena „nastanjiva zona“ nalazi se znatno bliže nego u Sunčevom sistemu. To olakšava posao astronomima, jer planete u takvim zonama imaju kraće orbite, što omogućava lakše otkrivanje i praćenje signala.

Tim astronoma predvođen Coreyjem Beardom sa Univerziteta Kalifornije u Irvineu ciljano je promatrao GJ 251 u potrazi za obližnjim planetama male mase. Zvijezda je bila posebno zanimljiva jer se već znalo da oko nje kruži jedna planeta – GJ 251b, Super-Zemlja mase 3,85 puta veće od Zemljine, ali s vrlo kratkom orbitom od samo 14,2 dana – preblizu za uslove života.

Koristeći nove podatke visoke rezolucije prikupljane više od 20 godina, naučnici su analizirali sitne promjene u kretanju zvijezde uzrokovane gravitacijom njenih planeta. Na svoje oduševljenje, osim poznatog signala, otkrili su i dokaze o postojanju druge planete s orbitalnim periodom od 53,6 dana – tačno unutar nastanjive zone.

Pogled u budućnost

Za sada se o planeti GJ 251c zna vrlo malo. Njena masa je utvrđena posredno, ali kako se ne kreće tako da prolazi ispred svoje zvijezde gledano sa Zemlje, njen promjer i sastav atmosfere ostaju nepoznati.

Ipak, planeta je idealan kandidat za buduća posmatranja. Naučnici vjeruju da će je uskoro biti moguće snimiti direktno – tehnikom koja omogućava posmatranje same planete, a ne samo njenog uticaja na zvijezdu. Iako je to tehnički veoma zahtjevno, astronomija je na pragu nove ere u kojoj će takvi pogledi na svjetove izvan Sunčevog sistema postati mogući.

"Ovim sistemom pomjeramo granice tehnologije i analitičkih metoda“, rekao je Beard. „Iako je otkriće statistički značajno, još uvijek potvrđujemo status planete zbog mogućih nesigurnosti instrumenata. Potrebna nam je nova generacija teleskopa i zajednički rad cijele naučne zajednice.“

Naučnici se nadaju da će budući teleskopi moći otkriti ima li GJ 251c atmosferu sposobnu zadržati toplotu i podržati postojanje tekućih oceana.

„Još ne možemo potvrditi prisutnost atmosfere ili života na GJ 251c, ali ova planeta predstavlja izuzetno obećavajuću metu za buduća istraživanja“, zaključuje Mahadevan. „Tražimo upravo ovakve svjetove jer su oni naša najbolja šansa da pronađemo život negdje drugo u svemiru.“

Istraživanje je objavljeno u časopisu The Astronomical Journal.

(Vijesti.ba)