30.06.2025 / 12:06 Svijet - Analiza SWE
Čekaju li Evropu poplave krajem ljeta? Temperatura mora rekordna
Nakon uglavnom iznadprosječnih temperatura zraka tokom prve polovine 2025. godine, reakcija mora oko Evrope je značajna. Posebno su anomalne temperature površine mora u mediteranskoj regiji — uspostavljen je historijski "morski toplotni val", koji je doveo do rekordno toplih voda.
Najintenzivnije zagrijavanje zabilježeno je u zapadnom Mediteranu, uključujući Balearsko i Tirensko more.
Stoji to u najnovijoj analizi i prognozi Severe Weather Europe gdje se također upozorava na potencijalni utjecaj visokih temperatura mora na jake vremenske nepogode i poplave tokom kasnog ljeta i jeseni.
"Visoka vlažnost znači i više temperature rosišta, što dovodi do veće konvektivne energije za jače grmljavinske oluje u nadolazećim sedmicama i mjesecima. Također, više temperature mora održavaju više temperature rosišta u zraku, što rezultira većom količinom vlage za ekstremne i intenzivne padavine", navodi se u današnjoj analizi.
Trenutni morski toplotni val u Sredozemnom moru jedan je od najsnažnijih zabilježenih morskih anomalija na globalnom nivou ove godine. Ovo je još jedan izuzetan morski toplotni val nakon znatno toplijih temperatura mora u prethodnim godinama.
Morske toplotne valove pojačavaju atmosferski uslovi (nedostatak vjetra pod utjecajem visokog pritiska uz ograničeno oblačenje). Historija pokazuje da ljeta koja održavaju ovakve pojave mogu imati značajan utjecaj, naročito na plitke morske ekosisteme.
Morski toplotni val može dovesti do velikih poplava krajem ljeta i u jesen
Nedavna analiza anomalija temperature površine mora širom Evrope pokazuje da su gotovo sva mora znatno toplija od prosjeka, posebno Mediteransko more.
Ovo je zabrinjavajući znak jer ovako značajne anomalije mogu potaknuti velike vremenske događaje u nadolazećim mjesecima.
Pažljivo praćenje izuzetno toplog Mediterana tokom ljeta je ključno, jer topla mora igraju ključnu ulogu u padavinama tokom jeseni. Što su vode toplije, to je veći potencijal za ekstremne, obilne i intenzivne padavine.
Brojni primjeri pokazuju kako su stotine milimetara kiše izazvale razoravajuće poplave duž obala Italije, Španije, Alpa i zapadnog Balkana.
Jedan od nedavnih primjera je bio historijski i razorni događaj u Sloveniji 4. augusta 2023. godine, koji je prouzrokovao štetu od više milijardi eura.
Još jedan primjer posljedica morskog toplotnog vala u Mediteranu: Historijske poplave u centralnoj Evropi povezane s ciklonom Boris sredinom septembra 2024. godine.
Takođe i smrtonosne poplave u Valenciji, Španija, od kraja oktobra do početka novembra 2024, u kojima je život izgubilo 232 osobe, a pričinjena je šteta od gotovo 4 milijarde eura: Smrtonosni pljusak u Valenciji, Španija, 29. oktobra 2024.
(Vijesti.ba)
