Evropska unija pokreće prvi program za odbrambenu industriju

Uredbom, koja je prethodno neformalno usaglašena sa Vijećem, uspostavlja se prvi Evropski program odbrambene industrije (EDIP) s ciljem jačanja evropske odbrambene tehnološke i industrijske baze te unapređenja odbrambenih kapaciteta, saopćio je Parlament.

Od ukupnog budžeta Programa, koji iznosi 1,5 milijardi eura, 300 miliona će biti izdvojeno za Instrument podrške Ukrajini.

Zajednički zakonodavci dogovorili su i formiranje Fonda za ubrzanje transformacije lanaca snabdijevanja u odbrani (instrument FAST), koji će imati najmanje 150 miliona eura kroz dodatne finansijske doprinose.

Tokom pregovora s Vijećem, zastupnici Evropskog parlamenta zalagali su se za povećanje budžeta Programa kroz dodatna sredstva namijenjena instrumentu „Sigurnosna akcija za Evropu“ (SAFE) – i u tome su djelimično uspjeli.

Program također omogućava državama članicama EU da iskoriste sredstva iz Fonda za oporavak i otpornost tako što će neiskorišteni novac preusmjeriti za projekte u okviru EDIP-a.

Evroparlamentarci su podržali i princip „kupuj evropsko“, prema kojem se finansiranje odbrambenih proizvoda odobrava samo ukoliko komponente iz zemalja izvan EU ne prelaze 35 posto ukupne procijenjene vrijednosti.

„EDIP je prvi odbrambeni instrument EU koji je zaista evropski… Omogućiće nam da izgradimo otporniju i suvereniju Evropu kroz zajedničke investicije, zajedničke nabavke iz evropske tehnološke i industrijske baze te buduću integraciju ukrajinske i evropske odbrambene industrije“, izjavio je koizvjestilac iz Odbora za sigurnost i odbranu Rafael Glucksman.

Drugi koizvjestilac, François-Xavier Bellamy iz Odbora za industriju, istraživanje i energiju, poručio je da će Program – nakon decenija opasne zavisnosti koja je narušavala suverenitet evropskih demokratija i sigurnost članica – okrenuti trend oslanjanja na uvoz koji je dominirao Evropom.

Zakon je usvojen sa 457 glasova za i 148 protiv, a sada ga trebaju formalno odobriti države članice prije nego što bude objavljen u Službenom listu EU.

Evropska komisija predstavila je nacrt zakona o Programu EDIP u martu prošle godine.

(Vijesti.ba)